Καλώς ήλθατε στον διαδικτυακό τόπου του Νίκου Κούζου
ΚΑΛΩΣ ΗΛΘΑΤΕ ΣΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ
Η ΙΣΤΟΡΊΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΚΟΣΟΛΙΔΗ (ΚΟΝΣΟΛΑΣ), ΠΡΌΣΦΥΓΕ Σ ΑΠΟ ΤΟ ΚΙΡΚΑΓΑΤΣ ΤΗΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ, ΜΙΑΣ ΜΙΚΡΗΣ ΠΟΛΗΣ ΚΟΝΤΑ ΣΤΗΝ ΣΜΥΡΝΗ
Η ιστορία της Ευαγγελίας Κονσολίδου Κούζου, συζύγου του Αντώνη Κούζου, μητέρας του Νικολάου Κούζου.
Μια τυπική ιστορία προσφύγων από την Μικρά Ασία, που έφυγαν με την υποχώρηση του Ελληνικού στρατού από την Μικρά Ασία το 1922.
Ευαγγελία Κονσολίδου
Η Ευαγγελία Κονσολίδου, η μικρότερη κόρη του Ιγνάτιου Κονσολίδη ( Ξυλέμπορου και εισαγωγέα ξυλείας από την Σουηδία) και της Αναστασίας Γρηγοριάδου, γεννήθηκε τον Αύγουστο του 1919, στο Κιρκαγάτς της Μικράς Ασίας, τρία χρόνια πριν την ήττα του Ελληνικού στρατού εκεί. ( Το όνομα Κιρκαγάτς, στην Τουρκική γλώσσα σημαίνει τα σαράντα δέντρα.) Η πόλη είναι κτισμένη στην αριστερή όχθη του ποταμού Bakir-Tsai, 120 χιλιόμετρα Βορειοανατολικά της Σμύρνης και 50 χιλιόμετρα Βόρεια της Μαγνησίας. Η τελευταία είναι γνωστή από το χωριό Αξάρ, που είναι και η γενέτειρα του Αριστοτέλη Ωνάση. Το Κιρκαγάτς, ήταν μια πόλη με 20.000 κατοίκους, εκ των οποίων οι 5.000 ήταν Έλληνες οι 13.000, Τούρκοι. και οι 2.000Αρμένιοι.
Η Ευαγγελία, ήταν η πέμπτη κόρη της οικογένειας, μετά την Ολυμπία, την Όλγα, την Ρενέα και την Δωροθέα.
Η οικογένεια ήταν αρκετά εύπορη με αρκετή ακίνητη περιουσία που περιλάμβανε και το Δημαρχείο του Κιρκαγάτς το οποίο ενοικίαζαν στο Τουρκικό Δημόσιο.
Δυστυχώς ,με τους διωγμούς των Χριστιανικών πληθυσμών που ξεκίνησε το 1914, οι σχέσεις με τους Τούρκους , που μέχρι τότε ήταν ήρεμες, επιδεινώθηκαν και ο Ιγνάτιος Κονσολίδης ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου με πρόφαση ότι δεν κατέβαλε τους φόρους (χαράτσι) στο Τουρκικό δημόσιο.
Η υποχώρηση του Ελληνικού στρατού βρήκε την μητέρα τους, Αναστασία Κονσολίδου, μόνη να προσπαθεί να επιβιώσει, μαζί με τις πέντε κόρες της και την μητέρα της «Νενέ» (στα Τούρκικα η γιαγιά).
Το απόγευμα της 27ης Αυγούστου του 1922, μία μεραρχία Ελληνικού στρατού ( Η ανεξάρτητη Μεραρχία) με αρχηγό τον στρατηγό τον Θεοτόκη, έφτασε έξω από την πόλη του Κιρκαγάτς. Κατά την υποχώρηση του Ελληνικού στρατού από την Μικρά Ασία, η συγκεκριμένη Μεραρχία είχε εντολή να πάει στο Δικελί προκειμένου να επιβιβαστεί σε πλοία και να επιστρέψει στην Ελλάδα.
Όταν ο Τούρκος δήμαρχος του Κιρκαγάτς έμαθε ότι έξω από την πόλη του έφτασε ένα σώμα στρατού και ότι θα έμπαινε στην πόλη, ήρθε σε συμφωνία με το ΄Έλληνα στρατηγό και αντάλλαξε την ακεραιότητα του Τουρκικού τομέα της πόλης, με προμήθειες που θα έδιναν στον Ελληνικό στρατό.
Ο Τουρκικός τομέας, είχε καταληφθεί από 800 ένοπλους Τούρκους (Τσέτες) και οι οποίοι παρέμεναν εκεί και ήταν στην διάθεση του Ελληνικού στρατού.
Την νύχτα της 27ης Αυγούστου, η Ελληνική παροικία έμεινε ξύπνια, προκειμένου να ετοιμαστεί για την υποχώρηση μαζί με τον Ελληνικό στρατό και πάντα με τον φόβο της επίθεσης των Τσετών.
Εδώ αξίζει να αναφερθούμε σ’ ένα αξιοσημείωτο στιγμιότυπο, που αναφέρεται στην προσπάθεια των ντόπιων Ελλήνων να πείσουν την διοίκηση του στρατεύματος να τους πάρει μαζί στην Ελλάδα. Η αντίδραση του Διοικητού Θεοτόκη κάμφθηκε μετά την παρέμβαση του Κληρικού Στυλιανού Κολοκοτρώνη, ξαδέρφου του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη ο οποίος ήταν κάτοικος του Κιρκαγάτς όπου κατέφυγε μετά από καταδίωξη από τους Τούρκους.
Το πρωί, βρήκε τους Έλληνες κατοίκους της πόλης (5.000) μαζί με 1000 Αρμενίους, να ακολουθούν τον Ελληνικό στρατό στην υποχώρησή του.
Η Αναστασία Κονσολίδου ετοίμασε τα λιγοστά πράγματά της, οι συνθήκες δεν επέτρεπαν και την μεταφορά μεγάλων αντικειμένων , λίγα ρούχα, λίγο φαγητό, κρύο κοτόπουλο σε μια « καλαθούνα», και ότι τιμαλφή και χρήματα κριμένα μαζί με το φαγητό στην «καλαθούνα». Και το σπίτι? Τι να κάνει με το σπίτι? Σε ποιόν ν’ αφήσει τα κλειδιά του σπιτιού? Ίσως να ξαναγύρναγαν, ποιος να ξέρει?
Η Αναστασία πείρε την Ευαγγελία στην αγκαλιά και πήγε να βρει τον Ατίφ, τον Τούρκο κλητήρα του Δημαρχείου που της έφερνε το ενοίκιο κάθε μήνα. ‘Πάρε τα κλειδιά του σπιτιού μου Ατίφ ελπίζω να επιστρέψουμε όταν όλα ησυχάσουν’.
Ένα μεγάλο κομβόι ξεκίνησε από το Κιρκαγάτς προς το Δικελί.
Το Δικελί, ήταν ένα λιμάνι στο Αιγαίο, περίπου 100 χιλιόμετρα Βορειοδυτικά και απέναντι από το νησί της Λέσβου. Το πλήθος των πολιτών ακολουθούσε τον στρατό, ή με μουλάρια και άλογα, ή με τα πόδια μεταφέροντας ότι μπορούσε να σηκώσει στα χέρια.
Κάποιος μπορεί να φανταστεί μια φάλαγγα πέντε χιλιάδων αμάχων που προσπαθούν να σώσουν όσα θα μπορούσαν να μεταφέρουν, με τα πόδια ή με μουλάρια και άλογα, γέροι και οι γυναίκες και τα παιδιά που θα μπορούσαν να περπατήσει μόλις και μετά βίας την απόσταση των 100 km.
Η Αναστασία Κονσολίδου, κρατώντας στην αγκαλιά της την μικρή Ευαγγελία και, με την συνοδεία των άλλων δύο κοριτσιών, Ρενέας και Ολυμπίας και της μητέρας της (Νενέ), ακολούθησε το Κομβόι πεζή.
Η «Νενέ» κατάφερε να ακολουθήσει επάνω σε έναν «αραμπά» (καρότσι με άλογο ή μουλάρι). Η Δωροθέα, είχε φύγει με τον Θείο της, αδελφό της Αναστασίας, Γιώργο Γρηγοριάδη και την γυναίκα του Βασιλεία για την Σμύρνη. Από εκεί θα φρόντιζαν να περάσουν, όσο πιο ασφαλώς μπορούσαν στην Ελλάδα. (Βλέπε περιγραφή της περιπετειώδους αυτής διαδρομής πιο κάτω).
Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΟΜΑ ΤΟ ΚΙΝΙΚΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΕΡΓΑΜΟ
Το κομβόι προχώρησε μέσα από το Σόμα, το Κινίκι καί την Πέργαμο μία περιοχή που ήταν γεμάτη από ζωή από Έλληνες που τώρα έτρεχαν με πανικό να σωθούν ακολουθώντας τον Ελληνικό Στρατό που και αυτός αντιμετώπιζε συνεχείς επιθέσεις από άτακτους Τούρκος στρατιώτες τους ‘Τσέτες’.
Στο Κινίκι σταμάτησαν για να ξαποστάσουν και να βάλουν μια μπουκιά στο στόμα τους.
-Νενέ φέρε την καλαθούνα να τσιμπήσουμε κάτι.
Η καλαθούνα είχε το κρύο κοτόπουλο αλλά τα τιμαλφή είχαν γίνει άφαντα.
-Πού είναι τα πράγματα Νενέ?
-Μα κορίτσι μου τα έβαλα
Η Ευαγγελία Κονσολίδου, η μικρότερη κόρη του Ιγνάτιου Κονσολίδη ( Ξυλέμπορου και εισαγωγέα ξυλείας από την Σουηδία) και της Αναστασίας Γρηγοριάδου, γεννήθηκε τον Αύγουστο του 1919, στο Κιρκαγάτς της Μικράς Ασίας, τρία χρόνια πριν την ήττα του Ελληνικού στρατού εκεί. ( Το όνομα Κιρκαγάτς, στην Τουρκική γλώσσα σημαίνει τα σαράντα δέντρα.) Η πόλη είναι κτισμένη στην αριστερή όχθη του ποταμού Bakir-Tsai, 120 χιλιόμετρα Βορειοανατολικά της Σμύρνης και 50 χιλιόμετρα Βόρεια της Μαγνησίας. Η τελευταία είναι γνωστή από το χωριό Αξάρ, που είναι και η γενέτειρα του Αριστοτέλη Ωνάση. Το Κιρκαγάτς, ήταν μια πόλη με 20.000 κατοίκους, εκ των οποίων οι 5.000 ήταν Έλληνες οι 13.000, Τούρκοι. και οι 2.000Αρμένιοι.
Η Ευαγγελία, ήταν η πέμπτη κόρη της οικογένειας, μετά την Ολυμπία, την Όλγα, την Ρενέα και την Δωροθέα.
Η οικογένεια ήταν αρκετά εύπορη με αρκετή ακίνητη περιουσία που περιλάμβανε και το Δημαρχείο του Κιρκαγάτς το οποίο ενοικίαζαν στο Τουρκικό Δημόσιο.
Δυστυχώς ,με τους διωγμούς των Χριστιανικών πληθυσμών που ξεκίνησε το 1914, οι σχέσεις με τους Τούρκους , που μέχρι τότε ήταν ήρεμες, επιδεινώθηκαν και ο Ιγνάτιος Κονσολίδης ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου με πρόφαση ότι δεν κατέβαλε τους φόρους (χαράτσι) στο Τουρκικό δημόσιο.
Η υποχώρηση του Ελληνικού στρατού βρήκε την μητέρα τους, Αναστασία Κονσολίδου, μόνη να προσπαθεί να επιβιώσει, μαζί με τις πέντε κόρες της και την μητέρα της «Νενέ» (στα Τούρκικα η γιαγιά).
Το απόγευμα της 27ης Αυγούστου του 1922, μία μεραρχία Ελληνικού στρατού ( Η ανεξάρτητη Μεραρχία) με αρχηγό τον στρατηγό τον Θεοτόκη, έφτασε έξω από την πόλη του Κιρκαγάτς. Κατά την υποχώρηση του Ελληνικού στρατού από την Μικρά Ασία, η συγκεκριμένη Μεραρχία είχε εντολή να πάει στο Δικελί προκειμένου να επιβιβαστεί σε πλοία και να επιστρέψει στην Ελλάδα.
Όταν ο Τούρκος δήμαρχος του Κιρκαγάτς έμαθε ότι έξω από την πόλη του έφτασε ένα σώμα στρατού και ότι θα έμπαινε στην πόλη, ήρθε σε συμφωνία με το ΄Έλληνα στρατηγό και αντάλλαξε την ακεραιότητα του Τουρκικού τομέα της πόλης, με προμήθειες που θα έδιναν στον Ελληνικό στρατό.
Ο Τουρκικός τομέας, είχε καταληφθεί από 800 ένοπλους Τούρκους (Τσέτες) και οι οποίοι παρέμεναν εκεί και ήταν στην διάθεση του Ελληνικού στρατού.
Την νύχτα της 27ης Αυγούστου, η Ελληνική παροικία έμεινε ξύπνια, προκειμένου να ετοιμαστεί για την υποχώρηση μαζί με τον Ελληνικό στρατό και πάντα με τον φόβο της επίθεσης των Τσετών.
Εδώ αξίζει να αναφερθούμε σ’ ένα αξιοσημείωτο στιγμιότυπο, που αναφέρεται στην προσπάθεια των ντόπιων Ελλήνων να πείσουν την διοίκηση του στρατεύματος να τους πάρει μαζί στην Ελλάδα. Η αντίδραση του Διοικητού Θεοτόκη κάμφθηκε μετά την παρέμβαση του Κληρικού Στυλιανού Κολοκοτρώνη, ξαδέρφου του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη ο οποίος ήταν κάτοικος του Κιρκαγάτς όπου κατέφυγε μετά από καταδίωξη από τους Τούρκους.
Το πρωί, βρήκε τους Έλληνες κατοίκους της πόλης (5.000) μαζί με 1000 Αρμενίους, να ακολουθούν τον Ελληνικό στρατό στην υποχώρησή του.
Η Αναστασία Κονσολίδου ετοίμασε τα λιγοστά πράγματά της, οι συνθήκες δεν επέτρεπαν και την μεταφορά μεγάλων αντικειμένων , λίγα ρούχα, λίγο φαγητό, κρύο κοτόπουλο σε μια « καλαθούνα», και ότι τιμαλφή και χρήματα κριμένα μαζί με το φαγητό στην «καλαθούνα». Και το σπίτι? Τι να κάνει με το σπίτι? Σε ποιόν ν’ αφήσει τα κλειδιά του σπιτιού? Ίσως να ξαναγύρναγαν, ποιος να ξέρει?
Η Αναστασία πείρε την Ευαγγελία στην αγκαλιά και πήγε να βρει τον Ατίφ, τον Τούρκο κλητήρα του Δημαρχείου που της έφερνε το ενοίκιο κάθε μήνα. ‘Πάρε τα κλειδιά του σπιτιού μου Ατίφ ελπίζω να επιστρέψουμε όταν όλα ησυχάσουν’.
Ένα μεγάλο κομβόι ξεκίνησε από το Κιρκαγάτς προς το Δικελί.
Το Δικελί, ήταν ένα λιμάνι στο Αιγαίο, περίπου 100 χιλιόμετρα Βορειοδυτικά και απέναντι από το νησί της Λέσβου. Το πλήθος των πολιτών ακολουθούσε τον στρατό, ή με μουλάρια και άλογα, ή με τα πόδια μεταφέροντας ότι μπορούσε να σηκώσει στα χέρια.
Κάποιος μπορεί να φανταστεί μια φάλαγγα πέντε χιλιάδων αμάχων που προσπαθούν να σώσουν όσα θα μπορούσαν να μεταφέρουν, με τα πόδια ή με μουλάρια και άλογα, γέροι και οι γυναίκες και τα παιδιά που θα μπορούσαν να περπατήσει μόλις και μετά βίας την απόσταση των 100 km.
Η Αναστασία Κονσολίδου, κρατώντας στην αγκαλιά της την μικρή Ευαγγελία και, με την συνοδεία των άλλων δύο κοριτσιών, Ρενέας και Ολυμπίας και της μητέρας της (Νενέ), ακολούθησε το Κομβόι πεζή.
Η «Νενέ» κατάφερε να ακολουθήσει επάνω σε έναν «αραμπά» (καρότσι με άλογο ή μουλάρι). Η Δωροθέα, είχε φύγει με τον Θείο της, αδελφό της Αναστασίας, Γιώργο Γρηγοριάδη και την γυναίκα του Βασιλεία για την Σμύρνη. Από εκεί θα φρόντιζαν να περάσουν, όσο πιο ασφαλώς μπορούσαν στην Ελλάδα. (Βλέπε περιγραφή της περιπετειώδους αυτής διαδρομής πιο κάτω).
Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟ ΣΟΜΑ ΤΟ ΚΙΝΙΚΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΕΡΓΑΜΟ
Το κομβόι προχώρησε μέσα από το Σόμα, το Κινίκι καί την Πέργαμο μία περιοχή που ήταν γεμάτη από ζωή από Έλληνες που τώρα έτρεχαν με πανικό να σωθούν ακολουθώντας τον Ελληνικό Στρατό που και αυτός αντιμετώπιζε συνεχείς επιθέσεις από άτακτους Τούρκος στρατιώτες τους ‘Τσέτες’.
Στο Κινίκι σταμάτησαν για να ξαποστάσουν και να βάλουν μια μπουκιά στο στόμα τους.
-Νενέ φέρε την καλαθούνα να τσιμπήσουμε κάτι.
Η καλαθούνα είχε το κρύο κοτόπουλο αλλά τα τιμαλφή είχαν γίνει άφαντα.
-Πού είναι τα πράγματα Νενέ?
-Μα κορίτσι μου τα έβαλα στην κρυψώνα…..
Η Ακρόπολις της Περγάμου
Πολύ λίγα άτομα τόλμησαν να παραμείνουν στο Κιρκαγάτς και όλοι σφαγιάστηκαν. Την ίδια τύχη είχαν και όσοι αποφάσισαν να μείνουν στην Πέργαμο.
Η Αναστασία Κονσολίδου ήταν τελείως εξαντλημένη όταν ένας αξιωματικός του Ελληνικού στρατού πείρε την μικρή Ευαγγελία στην αγκαλιά του πάνω στο άλογο. Ο αξιωματικός ζήτησε από την Αναστασία αν θα μπορούσε να κρατήσει την Ευαγγελία και να την μεταφέρει με ασφάλεια στην Ελλάδα. Δεν ήταν βέβαιο ότι η Αναστασία και η Νενέ θα τα κατάφερναν. Η Αναστασία αρνήθηκε και συνέχισε την πορεία.
Αναστασία Κονσολίδου Γρηγοριάδου.
Η στρατιά ξεκίνησε από την Πέργαμο στις τέσσερις το πρωί στις 29 Αυγούστου 1922. Στις έντεκα ακριβώς μετά από επτά ώρες πεζοπορίας, αντίκρισαν την Θάλασσα από το ύψωμα. Ήταν μία τραγική σύμπτωση καθώς φώναζαν Θάλασσα!! Θάλασσα!! Φώναζαν ακριβώς όπως φώναζε ο Ελληνικός Στρατός του Ξενοφώντα 2300 χρόνια πριν. Θάλαττα!! Θάλαττα!!
ΣΤΟ ΔΙΚΕΛΊ
Μετά από περίπου μία ώρα το κύριο σώμα του στρατού έφθασε στο λιμάνι του Δικελίου
Μόνο ένα πλοίο ήταν εκεί και χιλιάδες άτομα Έλληνες και Αρμένιοι περίμεναν για να εγκαταλείψουν την Μικρά Ασία. Το όνομα του πλοίου “Ιωνία”, τι ειρωνεία, το όνομα της γης που εγκατέλειπαν οι Έλληνες μετά από 2.500 χρόνια
Τρία πλοία του Ναυτικού έφτασαν και η επιβίβαση ξεκίνησε κάτω από τα φώτα πολεμικού πλοίου ‘Θέτις’.
Τα περισσότερα από τα προσωπικά αντικείμενα που οι άνθρωποι μετέφεραν με τον τρόπο αυτό έπρεπε να μείνουν, πίσω δεν υπάρχει χώρος!
Από το πρωί της 1ης Σεπτεμβρίου του 1922 ο τελευταίος Έλληνας στρατιώτης ήταν επί του σκάφους, οι Έλληνες κάτοικοι της Μικράς Ασίας εγκατέλειπαν την πατρίδα τους.
Στην κορφή του λόφου τα υπολείμματα μιας εκκλησίας, χωρίς τον σταυρό.
ΣΤΗΝ ΜΥΤΗΛΗΝΗ
Αναστασία Konsolidou με το μωρό Ευαγγελία, την μητέρα της και τις άλλες δύο κόρες, την Ολυμπία, και Renea, έφτασαν στο νησί της Λέσβου (Μυτιλήνη) κυριολεκτικά ξυπόλητοι.
.
Έλληνες πρόσφυγες καταφθάνουν στην Λέσβο και μαζεύονται μπροστά στο γυμνάσιο της Μυτιλήνης τον Σεπτέμβριο του 1922. Μήπως βλέπεις την Αναστασία με την μικρή Ευαγγελία;
Το τελευταίο άτομο που άφησε Kirkagats ήταν ο ιερέας Στυλιανός Κολοκοτρώνης, ένας απόγονος του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, του ήρωα της ελληνικής επανάστασης κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, που ξεκίνησε το 1821.
Κατά το χρόνο αυτό που το κείμενο γράφτηκε, η Ευαγγελία και η Δωροθέα ήταν ζωντανές και καλά στην υγεία τους, ζούσαν στην Αθήνα. Η Δωροθέα είχε πολύ ζωντανές αναμνήσεις από το κάψιμο της Σμύρνης, η ιστορία της είναι ενδιαφέρουσα να διαβαστεί.
Επίσης και οι δυο τους βιντεοσκοπήθηκαν από τον Νίκο Κούζο, το 2005.
ΣΤΗΝ ΑΝΕΜOΤΙΑ
Η οικογένεια Κονσολίδου επέζησε μετά την αποβίβασή τους στη Μυτιλήνη, πηγαίνοντας στην Ανεμότια ένα χωριό που βρίσκεται σ’ ένα οροπέδιο στο κέντρο της Λέσβου κοντά στον κόλπο της Καλλονής. Εκεί, η Αναστασία Κονσολίδου η Μητέρα και οι τέσσερεις κόρες που επιβίωσαν, ξεκινώντας ένα φούρνο από χρήματα που πήραν από ασφάλιστρα ζωής που είχε προνοήσει να κάνει στο εξωτερικό ο αποθανών σύζυγος Ιγνάτιος Κονσολίδης.
Εδώ αξίζει να αναφέρουμε ότι το Τουρκικό δημόσιο, μετά την ανταλλαγή πληθυσμών, το 1924, κατέβαλε στην Αναστασία τα οφειλόμενα ενοίκια από την Δημαρχείου του Κιρκαγάτς κτίριο που ανήκε στην οικογένεια Κονσολίδη. .
Επίσης η οικογένεια έλαβε από το Ελληνικό κράτος ένα Τούρκικο σπίτι στη Ανεμότια (Προσφυγική αποζημίωση), από την ανταλλαγή των πληθυσμών.
Η Ευαγγελία τελείωσε το δημοτικό στη Ανεμότια και το Γυμνάσιο στην Μυτιλήνη. Μετά την αποφοίτησή της ήρθε στην αδερφή της την Δωροθέα που σπούδαζε στην Αθήνα. Η Δωροθέα σπούδασε στην Χαροκόπειο Σχολή και εργάστηκε σαν δασκάλα παιδαγωγός στο Εμπειρίκειο αναμορφωτήριο θηλέων. Οι δύο αδερφές έμειναν στην περιοχή Γκύζη των Αθηνών.
ΝΕΑ ΑΡΧΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ
Η Ευαγγελία προσελήφθη στο λογιστήριο των επιχειρήσεων του Α. Μειμαρίδη (Ακρον Ίλιον Κρυστάλ).
Ο Αριστείδης Μειμαρίδης προεστός στο Κιρκαγάτς γνώριζε την οικογένεια Κονσολίδη, οι συντοπίτες υποστήριζαν ο ένας τον άλλο.
Προϊστάμενος της Ευαγγελίας ήταν ο Πολύβιος Κολοκοτρώνης , και αυτός συντοπίτης από το Κιρκαγάτς που τύχαινε να είναι και συγγενής του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη Αρχιστράτηγου της Ελληνικής επανάστασης του 1821 και του Παππά Στέλιου Κολοκοτρώνη .
ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΟ ΙΤΑΛΙΚΟ ΠΟΛΕΜΟ ΤΟΥ 1940
Εκεί, την περίοδο του Ελληνο Ιταλικού πολέμου, 1940, Η Ευαγγελία γνώρισε τον Αντώνη Κούζο επιπλοποιό που είχε αναλάβει ορισμένες εργασίες στα καταστήματα Μεϊμαρίδη, τον οποίον ερωτεύτηκε ‘σφόδρα’.
ΕΡΩΤΑΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ
Σαν στρατιώτης, ο Αντώνης άνηκε στο πυροβολικό και έφυγε για το μέτωπο. Στο διάστημα της θητείας του έστελνε συνεχώς κάρτες και ερωτικά γράμματα στην Ευαγγελία, γύριζε δε, από τα Γιάννενα, κάθε τόσο στην Αθήνα για να δει την Ευαγγελία. Τις ειδικές άδειες τις υπέγραφε ο Συνταγματάρχης Γεροντόπουλος, Διοικητής, τότε, των Ιωαννίνων που έτυχε να ήταν πελάτης του Αντώνη από πριν.
Μετά την νίκη των Ελλήνων επί των Ιταλών, ο Αντώνης παρέλαβε ένα Ιταλό αιχμάλωτο για να τον παραδώσει στο φρουραρχείο των Αθηνών. Ο Αντώνης έγινε τόσο φίλος με τον Ιταλό που πριν τον παραδώσει τον περιποιήθηκε σε Ελληνικές ταβέρνες και τραγουδούσανε μαζί, Ελληνικά και Ιταλικά τραγούδια συνοδεία κιθάρας. Ο Ιταλός που είχε το όνομα Πιπίνος, αγάπησε την Ελλάδα και αργότερα αλληλογραφούσε μαζί του από την Φλωρεντία.
Ο Πιπίνος δώρισε στον Αντώνη, σε ένδειξη φιλίας και ευγνωμοσύνης, σαν ενθύμιο, ένα στυλό που ο Αντώνης διατηρούσε για πάρα πολλά χρόνια.
Ο ΓΑΜΟΣ
Ο Αντώνης και η Ευαγγελία παντρεύτηκαν με κουμπάρο τον φίλο του Αντώνη Λάζαρο και έζησαν τα περισσότερα χρόνια στην Νέα Κυψέλη.
Η έκθεση επίπλων της επιχείρησης του Αντώνη ήταν στην οδό Κυψέλης 30, το δε εργοστάσιο βρισκόταν σε ένα υπόγειο ακριβώς απέναντι, στην οδό Σποράδων 2.
ΓΕΝΝΗΤΟΥΡΙΑ ΜΕΣΑ ΣΤΑ ΔΕΚΕΜΒΡΙΑΝΑ
Η Ευαγγελία γέννησε το πρώτο τους παιδί, τον Νίκο, μέσα στα Δεκεμβριανά, στις 11 Δεκεμβρίου 1944 και προκειμένου να υπάρχει τροφή για το νεογνό, η Ευαγγελία αναγκάστηκε να μείνει για λίγες μέρες στο Νοσοκομείο Ευαγγελισμός, μετά από μεσολάβηση του Αδερφού του Αντώνη, Φώτη που εργαζόταν στο λογιστήριο του νοσοκομείου.
Η πρώτη κατοικία με τα δύο πρώτα παιδιά τον Νίκο δύο ετών και την Μπέλα εξ μηνών ήταν στην Αγία Παρασκευή. Πολύ σύντομα μετακόμισαν σε ένα ημιυπόγειο διαμέρισμα στην οδό Κασταλίας.
Η βάφτιση του πρώτου παιδιού τους Νίκου έγινε στον Άγιο Δημήτριο των Αμπελοκήπων με νονά την Μητέρα του Αντώνη, Ολυμπία δεδομένου ότι το όνομα που έδωσε στον εγγονό της ήταν το όνομα του Συζύγου της που είχε πεθάνει στην Πέραμο της Μικράς Ασίας.
Το 1946 αγόρασαν ένα οικόπεδο στην οδό Καυκάσου 76 εξ αδιαιρέτου με την Δωροθέα όπου και έκτισαν το πρώτο τους σπίτι.
Αργότερα με τις δουλειές να πηγαίνουν καλά ξεκίνησαν να κτίζουν την πρώτη πολυκατοικία της Νέας Κυψέλης στην οδό Ελατίας 9, όπου ενηλικιώθηκαν τα τέσσερα παιδιά τους.
ΟΙ ΠΑΡΕΕΣ
Φίλοι της οικογένειας ήταν πάντα οι γείτονες που συμμετείχαν στα γλέντια και τις συχνές συνεστιάσεις. Εκείνη την εποχή οι παρέες της γειτονιάς ήταν και η ομορφότερη κοινωνική δραστηριότητα. Ο Αντώνης γινόταν η ψυχή της παρέας διότι ήταν εξωστρεφής και είχε το χάρισμα της φωνής που συνόδευε με την κιθάρα του. Από τους γείτονες της εποχής εκείνης ξεχωρίζουν οι οικογένειες, Μακρή, Καραναστάση, Χατζή, Εξαρχόπουλου.
Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΟΥ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ
Ο Αντώνης ήταν αρκετά θρήσκος σε βαθμό που έγινε ο πρώτος δωρητής για το κτίσιμο της Εκκλησίας της Ενορίας του Τιμίου Σταυρού Νέας Κυψέλης.
Η ιστορία της Δωροθέας Κονσολίδου Γερανίου,
Η ιστορία της Δωροθέας Κονσολίδου Γερανίου, αδερφή της Ευαγγελίας που ακολούθησε ένα διαφορετικό δρόμο διαφυγής το 1922 και βρέθηκε μαζί με την οικογένεια του Θείου της Γιώργου Γρηγοριάδη και της συζύγου του Θείας Βασιλείας, στο μέσον της καταστροφικής πυρκαγιάς, στην προκυμαία της Σμύρνης.
Back to roots Nick Kouzos (Part 5) Trip to SMIRNY
http://www.youtube.com/watch?v=xZssasHf6gA&feature=related
Ένα ταξίδι «επιστροφή στις ρίζες» κατά τη διάρκεια του 2001, στη σύγχρονη Σμύρνη, που έτυχε να είναι ένας τρόπος διαφυγής για Δωροθέα Κονσολίδου από Κιρκαγάτς της Μικράς Ασίας.
Η Δωροθέα Κονσολίδου, γεννήθηκε στο Kirkagats το 1913, έτσι έζησε και γνώρισε την καταστροφή και το κάψιμο της Σμύρνης στην πλήρη «δόξα» της.
Οι οδυνηρές αναμνήσεις της και η τρομακτική εμπειρία της, την ακολούθησαν μέχρι τα βαθιά της γεράματα.
Δωροθέα ήταν εννέα ετών, όταν η υποχώρηση του ελληνικού στρατού έλαβε χώρα τον Αύγουστο του 1922.
Η μητέρα της Αναστασία Κονσολίδου Γρηγοριάδου, χήρα κατά τον χρόνο, όταν συνειδητοποίησε ότι έπρεπε να φύγει για να σωθεί από την σφαγή, εμπιστεύτηκε την Δωροθέα, μία από τις τέσσερις κόρες της, στον αδελφό της Γιώργο Γρηγοριάδη και την σύζυγό του Βασιλεία Γρηγοριάδου που ζούσαν στα περίχωρα της Σμύρνης.
Έτσι, η Δωροθέα βρέθηκε στη Σμύρνη το Αύγουστο του 1922, ακριβώς την ώρα που ο ελληνικός πληθυσμός της Μικράς Ασίας προσπαθούσε να ξεφύγει από το λιμάνι της Σμύρνης επιβιβαζόμενος σε κάθε πλοίο που ήταν διαθέσιμο.
Όταν η είδηση ήρθε ότι ο ελληνικός στρατό βρισκόταν σε αποσύνθεση, χιλιάδες των Ελλήνων και των Αρμενίων, άρχισε να ταξιδεύει προς τη Σμύρνη σε μεγάλες πομπές.
Η εισροή του πληθυσμού ήταν πάνω από 30.000 άτομα την ημέρα. Έτσι, χιλιάδες πρόσφυγες είχαν στριμωχτεί μπροστά στην προκυμαία της Σμύρνης.
Δωροθέα με το θείο της Γιώργο και την θεία Βασιλιά, η οποία είχε το κοριτσάκι της στην αγκαλιά της, εντάχθηκαν σε μία από τις ομάδες που προσπαθούσαν να διανοίξουν δρόμο και να φθάσουν μπροστά στη θάλασσα, ξεκινώντας από τα περίχωρα της Σμύρνης.
Η ομάδα προχωρούσε με μεγάλη δυσκολία γιατί οι δρόμοι ήταν γεμάτοι από ανθρώπους σε πραγματικό πανικό, προσπαθώντας να σώσουν τους εαυτούς τους από τους Τούρκους αντάρτες που ορμούσαν συνεχώς.
Οι ενήλικες άνδρες του ομίλου σχηματίζοντας κύκλους, κρατούσαν τα χέρια γύρω από τις γυναίκες και τα παιδιά για να τους προστατεύσουν και να μην χαθούν μέσα στο πλήθος.
Υπήρχε επίσης ένας Έλληνας ιερέας που κρατούσε μια τουρκική σημαία για να αποφευχθεί τυχόν επίθεση από τους Τούρκους. Δυστυχώς αποσπάστηκε από τον τουρκικό όχλο και πιθανότατα σκοτώθηκε.
Μετά από μερικές ημέρες περπάτημα μέσα από τους δρόμους, η ομάδα αναγκάστηκε να κρυφτεί μέσα σε ένα νεκροταφείο, όπου έμειναν και κατάφεραν να επιβιώσουν τρώγοντας φασόλια που έβραζαν σε τενεκέδες και πίνοντας λίγο νερό.
Το πιο τρομακτικό πράγμα μέσα σε αυτό το νεκροταφείο ήταν οι νυχτερινές επιθέσεις των Τούρκων ανταρτών οι οποίοι άρπαζαν νεαρές γυναίκες και τα παιδιά τα ουρλιαχτά των κοριτσιών ακουγόντουσαν μέσα στη νύχτα
Μετά από λίγες μέρες η ομάδα κατάφερε να νοικιάσει ένα σπίτι δίπλα σε μια καθολική εκκλησία κοντά στο ιταλικό προξενείο.
Δυστυχώς, πολύ σύντομα επισημάνθηκαν από κάποιους Τούρκους, γεγονός που τους υποχρέωσε να οργανώσουν τη διαφυγή τους, μέσα από την αυλή της Καθολικής Εκκλησίας, που ήταν κοντά στο σπίτι.
Κατάφεραν να φτάσουν στην προκυμαία, αλλά η περιοχή ήταν τόσο γεμάτη από ανθρώπους και εγκαταλελειμμένες αποσκευές , ώστε δεν μπορούσε να κινηθεί κανείς.
Την ίδια στιγμή η φωτιά στη Σμύρνη είχε ενταθεί και ο αέρας γέμισε με στάχτη. Το κοριτσάκι στα χέρια της θείας Βασιλείας δεν θα μπορούσε να επιβιώσει μέσα στις καταστροφικές συνθήκες και πέθανε στη μέση του δρόμου, ο θείος Γιώργος σήκωσε το μωρό για να το βαφτίσει στον αέρα.
Μετά από λίγες μέρες σε αυτή την κατάσταση κατάφεραν να επιβιβασθούν σε πλοίο που τους πήγε στη Θεσσαλονίκη.
Η μικρή Δωροθέα, αυτή τη φορά, ήταν πραγματικά πολύ αδύναμη, το στομάχι της ήταν άδειο για πολλές ημέρες και δεν μπορούσε να δεχθεί οποιαδήποτε τροφή. Έκανε συνέχεια εμετό και μεγάλα σκουλήκια έβγαιναν από το στόμα της.
Δόξα τον Θεό, την περιέθαλψαν σε ένα μοναστήρι στη Θεσσαλονίκη μέχρι που τελικά μεταφέρθηκε στην Λέσβο για να ενωθεί με την οικογένειά της στο χωριό Ανεμότια της Λέσβου.
Η Σμύρνη έγινε στάχτη και χιλιάδες Έλληνες και Αρμένιοι σφαγιάστηκαν ακριβώς εκεί στην προκυμαία, τον Σεπτέμβριο του 1922.
Περίπου 1.500.000 Έλληνες έφθασαν στην Ελληνική επικράτεια ως πρόσφυγες πραγματικά ξυπόλητοι.
Το ερώτημα παραμένει και σήμερα, γιατί 29 πολεμικά πλοία που ανήκαν στις “μεγάλες δυνάμεις” συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, της Μεγάλης Βρετανίας δεν έκαναν καμία κίνηση. (Το βρετανικό πολεμικό πλοίο”Iron Duke” ήταν μόνο λίγα μέτρα από την ακτή με θέα τη φωτιά και την σφαγή των Ελλήνων και των Αρμενίων , η ημερομηνία ήταν 14 Σεπτεμβρίου 1922), η Ιταλία και η Γαλλία ήταν αδρανής και παρακολουθούσε τις δολοφονίες χιλιάδων Χριστιανός. Ήταν τα συμφέροντα τόσο σημαντικά;
Διαβάστε την ομιλία του Nancy Horton (κόρη του George Horton του Γενικού Προξενείου των ΗΠΑ στη Σμύρνη κατά τη χρονική στιγμή), που πραγματοποιήθηκε στην ελληνική Αμερικανικής Ομοσπονδίας το1997 και παρατίθεται σε σχετικό κεφάλαιο στο site αυτό.
Πολλά στοιχεία και φωτογραφίες υπάρχουν στο περιοδικό “The Naval Review” (vol Xii,I 1924, σελίδα 160). Στο περιοδικό αυτό δημοσιεύτηκαν συνολικά τέσσερα άρθρα που πραγματεύονται την Καταστροφή της Σμύρνης, όπως τη βίωσαν οι ναύτες των Βρετανικών πλοίων (τεύχη 1923/3, 1923/4, 1924/1, και 1924/2.
,
Back to roots Nick Kouzos (Part 5) Trip to SMIRNY Link:
https://www.youtube.com/watchv=xZssasHf6gA&feature=related
ΣΠΑΝΙΟ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΚΑΙ ΕΝΤΥΠΩΣΙΑΚΟ ΝΤΟΚΟΥΜΕΝΤΟ
|
Οι αδερφές Δωροθέα Γερανίου και Ευαγγελία Κούζου το 2004.
Οι αναμνήσεις τους βιντεοσκοπίστηκαν από τον Νίκο Κούζο.
Ακολουθήστε τον παρακάτω σύνδεσμο:
http://www.dailymotion.com/video/xr7bq7_yyyyyyyyyy-yyy-yy-yyyyyyyyy-v2_people
Και οι δύο αδερφές μας έφυγαν το 2010.
Συνέντευξη του Κώστα Παπαζαχαρίου
Η τελευταία συνέντευξη του τελευταίου επιζήσαντος κατοίκου του Κιρκαγάτς
Η πόλη του Kirkagats, και η χριστιανική κοινότητας της.
Η πόλη της Kirkagats ήταν το κέντρο διοίκησης (καζά) 80 χωριών και ανήκε στο Δήμο Σαρουχάν της ευρύτερης περιοχής της Σμύρνης .
Το Kirkagats ήταν το κέντρο μιας πλούσιας περιοχής 120 χιλιόμετρα βορειοανατολικά της Σμύρνης (Izmir) 50 χιλιόμετρα βόρεια της Μαγνησίας, μια γνωστή πόλη, επειδή ήταν κοντά στο χωριό Axar (Θέατρα) τον τόπο γέννησης του Αριστοτέλη Ωνάση, που ήταν 26 χιλιόμετρα μακριά.
Η πόλη του Kirkagats βρίσκεται στην αριστερή όχθη του ποταμού Kaykou (Μπακίρ-Tsai) και πριν από το 1922 είχε πληθυσμό 20.000 εκ των οποίων 4.000 Έλληνες 1.000 Αρμένιοι, τέσσερις εβραϊκές οικογένειες και 15.000 Τούρκοι.
Το Kirkgate είχε πάντα Τούρκο Δήμαρχο ο οποίος αναφερόταν στον Περιφερειάρχη , «Καϊμακάμης”.
Η χριστιανική μειονότητα, ήταν κυρίως από την ελληνική κοινότητα, η οποία διοικείτο από τοπικά εκλεγμένα μέλη της κοινότητας. Οι Τούρκοι δεν μπλεκόντουσαν, σε αυτές τις τοπικές εκλογές.
Η κοινότητα είχε το δικό της Νοσοκομείο, το δικό της σχολείο αρένων και παρθεναγωγείο (δείτε την εικόνα παρακάτω), ένα Νηπιαγωγείο και φυσικά τη δική της εκκλησία (Η Εκκλησία της Κοιμήσεως Θεοτόκου), που χτίστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα για να αντικαταστήσει αυτόν που κάηκε κατά τη διάρκεια της μεγάλης πυρκαγιάς του 1860, όταν το μεγαλύτερο μέρος της Kirkagats καταστράφηκε για να ξαναχτιστεί αργότερα.
Ελληνικό Σχολείο Θηλέων στο Kirkagats
Το δημαρχείο του Kirkagats ανήκε στην Ελληνική οικογένεια της Αναστασίας Κονσολίδη μητέρα της Ευαγγελίας Κούζου. Είναι αξιοσημείωτο να αναφέρουμε ότι το τουρκικό κράτος πλήρωνε ενοίκιο στην οικογένεια Κονσολίδου στην Μυτιλήνη μέχρι το 1924, ακόμη και μετά την καταστροφή του ελληνικού στρατού και την φυγή της οικογένειας στο νησί της Μυτιλήνης. Η πληρωμές σταμάτησαν μετά την επίσημη ανταλλαγή των πληθυσμών.
Το Δημαρχείο του Kirkagats. Ήταν ιδιοκτησία της Αναστασίας Κονσολίδου Γρηγοριάδη.
ΤΑ ΟΝΌΜΑΤΑ ΤΩΝ ΙΔΙΟΚΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΑΡΙΘΜΟΙ ΤΩΝ ΣΠΙΤΙΩΝ ΤΩΝ ΚΑΤΟΊΚΩΝ ΣΤΟ ΚΙΤΚΑΓΑΤΣ
Το σπίτι του Ιγνάτιου Κονσολίδη η Κόνσολα, Παππού του Νικ Κούζου
Σχεδιάγραμμα με τις τοποθεσίες των σπιτιών του δρόμου που βρισκόταν το σπίτι του Ιγνάτιου Κονσολίδη και αρκετών ακόμα κατοίκων του Κιρκαγάτς.
Βίντεο που βιντεοσκοπήθηκε από σημερινό κάτοικο του Κιρκαγατσ που βρήκε το σπίτι του Ιγνάτιου Κονσολίδη που ακόμα υπάρχει (2018)
Η πόλη είχε το δικό της σιδηροδρομικό σταθμό που τη συνέδεε με την πόλη Σόμα, σταθμός μεταβίβασης για τη Σμύρνη και την Πάνορμο (Bandirma) στην ασιατική ακτή της θάλασσας του Μαρμαρά.
Οι Έλληνες έφτασαν εκεί από, τα ελληνικά νησιά και την ηπειρωτική χώρα, σχετικά αργά, λίγο πριν το 1821.
Το ένα τρίτο του πληθυσμού του Kirkagats καταγόταν από τη Νήσο Λέσβο (Μυτιλήνη).
Μια άλλη πόλη, κοντά, είναι η αρχαία ελληνική πόλη της Περγάμου με τα υπέροχα Ακρόπολη στο λόφο που δεσπόζει στην πόλη.
Η ίδια πόλη του Kirkagats δεν είναι μια αρχαία ελληνική πόλη, όπως η Πέργαμος , όπως και οι περισσότερες πόλεις στις ακτές του Αιγαίου της Μικράς Ασίας
Η πόλη κατοικήθηκε αρχικά 400 χρόνια πριν από μια ομάδα Τούρκων Κληρικών ανδρών (Χότζα), ο οποίος έχτισε μια “Menttrese”, Μοναστήρι του Ισλάμ.
Πολλοί ήρθαν από την Ήπειρο (Βορειοδυτική Ελλάδα), Θράκη, Θεσσαλία, αλλά λίγοι ήταν Πελοποννήσιοι και Κρητικοί.
Είναι ενδιαφέρον να αναφέρουμε ότι ένας Πελοποννησιος που ήρθε για να Kirkagats αμέσως μετά την εξέγερση των Ελλήνων (1821) εναντίον της τουρκικής κατοχής στην ηπειρωτική χώρα, ήταν ο Δημήτριος Κολοκοτρώνης ο αδελφός του Έλληνα ήρωα Αρχηγού του Ελληνικού Στρατού Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.
Δημήτριος ήταν παντρεμένος και είχε διαδόχους που περιλαμβάνουν τον ιερέα Στέλιο Κολοκοτρώνη τον τελευταία Ιερέας του Kirkagats και την οικογένεια Μειμαρίδη, οι ιδρυτές της γνωστής αλυσίδας πολυκαταστήματα ΑΚΡΟΝ ΙΛΙΟΝ ΚΡΥΣΤΑΛ στην Αθήνα.
Βλαδίμηρος Κολοκοτρώνης άμεσος διάδοχος του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη ήρθε να Kirkagats κατά τη διάρκεια του 1920, ως αξιωματικός του ελληνικού στρατού ψάχνουν για τους συγγενείς του.
Αν κάποιος θέλει να βρει περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την παλιά ελληνική κοινότητα του Kirkagats, τα ονόματα πολλών από τους ανθρώπους, τον πολιτισμό και τις παραδόσεις τους μπορεί να τα αναζητήσουν στο βιβλίο “Kirkagats” που γράφτηκε από την κα Πάνου ΕΥΑΓΓ. Μεϊμαρίδη, που δημοσιεύθηκε κατά το 1973
Address of the author 49, Serron str. Thessaloniki 33 tel : 914-220 Το βιβλίο έχει ψηφιοποιηθεί και βρίσκεται σε αυτό το Site σε άλλο κεφάλαιο.
Φάλαγγα των Ελλήνων προσφύγων στο δρόμο τους από Kirkagats στο Δικελί. Μεταξύ των ανθρώπων είναι η Αναστασία Κονσολίδου μητέρα της Ευαγγελία Kouzou, η Nene, Γιαγιάς της, Ολυμπίας και Ρενέας, αδελφές της Ευαγγελία, που ήταν τότε δύο ετών
Η Ελληνική και η Τουρκική αντιπαράθεση
Μια αντικειμενική ανάλυση της ελληνικής-τουρκικής αντιπαράθεσης. Η εκδίωξη του χριστιανικού πληθυσμού από τη Μικρά Ασία στις αρχές του 20ου αιώνα.
Aναφορά σε αυτά τα τραγικά γεγονότα περιλαμβάνεται σε μια ομιλία , της Nancy Horton κατά τη διάρκεια του 1997. Η Nancy Horton Ήταν κόρη του George Horton που ήταν ο Γενικός Προξενος των ΗΠΑ στην Σμύρνη εκείνη την εποχή.
The Greek and Turkish confrontation
| ΠΡΌΣΘΕΤΕΣ ΜΑΡΤΙΡΙΕΣ
Μαρτυρία Ελένης Καραντώνη από το Μπουνάρμαπασι (Pinarbasi) . « Ως το Εσκί Σεχίρ οι δικοί μας προχωρούσαν χωρίς αντίσταση. Μετά αντιστάθηκαν οι Τούρκοι. Άρχισε το κακό από Έλληνες και Τούρκους. Οι δικοί μας βάζανε τις Τουρκάλες μέσα στα Τζαμιά και τις έκαιγαν. Το είδαν οι Τούρκοι. Άρχισαν και αυτοί να σφάζουν και να καινε » …. « Οι μεγάλοι οι δικοί μας ξεκουμπιστήκανε και φύγανε και αφήσανε τον κόσμο στο έλεος του Θεού….Οι Τούρκοι κατέβαιναν και σφάζανε τους Έλληνες το ίδιο έκαναν και οι δικοί μας….Ο τελευταίος στρατός που πέρασε από το Μπουνάρμαπασι (Pinarbasi) ήταν του Πλαστήρα……Σ’ αυτούς που δεν έφευγαν είπε¨ « Κοιτάξτε όταν θα δείτε στα υψώματα φωτιές, έτσι που να σχηματίζουν σταυρό, να ξέρετε πώς θ’ αρχίσει η σφαγή.» Πώς το ήξερε? Κάποιος κρυπτο-χριστιανός θα το είπε. Από τους κατοίκους του Μπουνάρμαπασι έμειναν καμιά δεκαριά οικογένειες. Από αυτές οι περισσότεροι ατιμάστηκαν και σφάκτηκαν. Οι υπόλοιποι που έφθασαν στην Σμύρνη τους έσφάξε ο Κεμάλ. Εμείς ήμασταν στην Σμύρνη. Την νύκτα οι Τσέτες έκαναν επίθεση ν’ αρπάξουν να σφάξουν. «Βοήθεια! Βοήθεια! Φώναζε ο κόσμος. Τα Εγγλέζικα πλοία ήταν απέναντι. Έριχναν τους προβολείς. Σταματούσαν για λίγο. Πάλι έκαναν επίθεση. Την νύχτα θέλαμε να πάμε προς νερού μας. Φρίκη Βρεθήκαμε σε μία χαβούζα, γύρω γύρω σπαρταρούσαν κορμιά και μέσα η χαβούζα ήταν γεμάτη κεφάλια….Ήταν φοβερό ‘όσοι το είδαν τρελάθηκαν. Εκεί σ’ αυτό το μέρος χάσαμε τον Πατέρα μας. Σημείωση: Μπουνάρμαπασι (Pinarbasi) 11χλμ ΒΑ της Σμύρνης.1000 πληθυσμός 800 Έλληνες. (11km North East of Smyrna 1000 population 800 Greeks) |
PICTURE GALLERY To be revised and tranlated.
(Smyrna of Asia Minor the “refugees of Kirkagats“)
The horse wagon of Smyrna.
The road the Kirkagats refugees followed on foot.From Kirkagats to Dikeli.
The Mayor’s building in Kirkagats.It was the property of Anastasia Konsolidis Grigoriadou.
The Greek School for girls in Kirkagats before 1922.
Cotton factory belonging to Greek family in Kirkagats
Greek Houses still remaining in Kirkagats today
Smyrna before 1922
A draft map pointing the location of Kirkagats.
The Greek University in Smyrna.
Smyrna (kordelio) before 1922
The map showing the long road to Dikeli that the refugees walked in three days.
Smyrna, Agia Fotini
Smyrna a street behind the front.
Boarding of Refugees in Smyrna.
The sea front as it used to be.
Refugees in the boats trying to Board on allied ships.
The Archibishope of Smyrna Chrisostomos who was massacred by Turkish mob during 1922
On the Smyrna sea front, Greek refugees trying to save themselves. An American flug was used by George Horton to save some of them.
Pictures from key historic events
The Turkish Army gathering for the “Grand offensive” that lead to the defeat of the Greek Army, 26th of August 1922
The signing of the Treaty of Serves. 10th of Agust 1920
The committee of Progress and Union. The “New Turks” 1902
The fleet of Allied forces 1915.
Constandinouple under occupation of Allied forces.
Kemal joins “New Turks” 1907
Kemal just before the Great Asault
The Turkish Army marching in Smyrna during 1922
Smyrna in Flames.
Kemal saluting the Turkish army 1922
The Turkish army 1922
The statue of Kemal in Izmir today. He ponts west, to Greece
The statue of Kemal Atatourk
The sea front in “Pounta” today.
Greek house serviving today
The Greek Army in Smyrna 1919
The Greek Army in Eskir Sehir
1921
The Greek Army in Almyra dessert
Prince George of Greece with General Papoulias in Asia Minor. September 1921.
The comander of the Greek Army in parade in Smyrna.
The Greek Army in Smyrna 1919
The Greek Battleship Averof.
Stergiadis the Greek Commisioner of Smyrna, among Greek Army Generals.
In Battle.11th August 1921.
Greek Army in Afion Karahisar spring 1921.
PICTURES FROM SMYRNA TRAGEDY
Refugees in small boats in Smyrna water front.
Turks screening refugees to take as labor prisoners of war.
Greek prisoners after their release from the Turkish Army in devastating condition. 1922
Prisoners of war are returned.
Nikomedia refugees are evacuated. (Ismit)
American sailors helping refugees, 1922.
British and American soldiers helping out refugees.
The last obstacle.The Turkish check point for refugees trying to leave from Smyrna.
.
The Turks are fishing dead bodies from the sea
Refugees are crossing river Evros passing from East to West Thrace
Oh My God. How to recognise my relatives?
FAMILY PICTURES FROM KIRKAGATS
Grand Mother Anastasia Consolidis Grigoriadis Wife of Ignatios Konsolidis (Consolas) Saved and passed accross to Mitilini (Lesbos Island)
Grand Mother Anastasia Consolidis Grigoriadou with her grand son Ignatios Karekos
Grand Grand Mother “Nene”
Dorothea Grigoriadou Daughtar of Vasilia Grigoriadou saved and passed accross to Samos
Evaggelia Consolidis Kouzos Mother of Nick Kouzos saved and passed accross to Mitilini (Lesbos Island)
Elias Konsolidis brother of Ignatios Consolidis.
Celebration of Clean Monday in Kirkagats.,
Greek and Armenian community leaders in Kirkagats with a Greek Army General. In the centre αριστιδις, Meimaridis the founder of Akron Ilion chain of shops established in Athens.
Aristotel Onassis with friends from Smyrna.
Refugees arrive in Lesbos, infront of Mytilini high school.
PICTURE GALERY:
 |
 |
 |
|
| Greek prisoners after their release from the Turkish Army in devastating condition. 1922 | The road the Kirkagats refugees followed on foot. | The Mayor’s building in Kirkagats.It was the property of Anastasia Konsolidis Grigoriadou. | |
 |
 |
 |
|
| The Greek School for girls in Kirkagats before 1922. | Cotton factory belonging to Greek family in Kirkagats | Greek Houses still remaining in Kirkagats today | |
 |
 |
 |
|
| Smyrna before 1922 | A draft map pointing the location of Kirkagats. | The Greek University in Smyrna. | |
 |
 |
 |
|
| Smyrna (kordelio) before 1922 | The map showing the long road to Dikeli that the refugees walked in three days. | Smyrna, Agia Fotini | |
 |
 |
 |
|
| Smyrna a street behind the front. | Boarding of Refugees in Smyrna. | The sea front as it used to be. | |
 |
 |
 |
|
| Refugees in the boats trying to Board on allied ships. | The Archibishope of Smyrna Chrisostomos who was massacred by Turkish mob during 1922 | On the Smyrna sea front, Greek refugees trying to save themselves. An American flug was used by George Horton to save some of them. | |
| Pictures from key historic events | |||
 |
 |
 |
|
| The Turkish Army gathering for the “Grand offensive” that lead to the defeat of the Greek Army, 26th of August 1922 | The signing of the Treaty of Serves. 10th of Agust 1920 | The committee of Progress and Union. The “New Turks” 1902 | |
 |
 |
 |
|
| The fleet of Allied forces 1915. | Constandinouple under occupation of Allied forces. | Kemal joins “New Turks” 1907 | |
 |
 |
 |
|
| Kemal just before the Great Asault | The Turkish Army marching in Smyrna during 1922 | Smyrna in Flames. | |
 |
 |
 |
|
| Kemal saluting the Turkish army 1922 | The Turkish army 1922 | The statue of Kemal in Izmir today. He ponts west, to Greece | |
 |
 |
||
| The statue of Kemal Atatourk | The sea front in “Pounta” today. | Greek house serviving today | |
 |
 |
 |
|
| The Greek Army in Smyrna 1919 | The Greek Army in Eskir Sehir1921 | The Greek Army in Almyra dessert | |
 |
 |
 |
|
| Prince George of Greece with General Papoulias in Asia Minor. September 1921. | The comander of the Greek Army in parade in Smyrna. | The Greek Army in Smyrna 1919 | |
 |
 |
 |
|
| The Greek Battleship Averof. | Stergiadis the Greek Commisioner of Smyrna. | In Battle.11th August 1921. | |
 |
 |
 |
|
| Greek Army in Afion Karahisar spring 1921. | |||
| PICTURES FROM SMYRNA TRAGEDY | |||
 |
 |
 |
|
| Turks screening refugees to take as labor prisoners of war. | |||
 |
 |
 |
|
 |
 |
 |
|
 |
 |
 |
|
| The Turks are fishing dead bodies from the sea . | Oh My God. How to recognise my relatives? | Refugees are crossing river Evros passing from East to West Thrace | |
| FAMILY PICTURES FROM KIRKAGATS | |||
 |
 |
 |
|
| Grand Mother Anastasia Consolidis Grigoriadis Wife of Ignatios Konsolidis (Consolas) Saved and passed accross to Mitilini (Lesbos Island) | Grand Mother Anastasia Consolidis Grigoriadou with her grand son Ignatios Karekos | Grand Grand Mother “Nene” | |
 |
 |
 |
|
| Dorothea Grigoriadou Daughtar of Vasilia Grigoriadou saved and passed accross to Samos | Evaggelia Consolidis Kouzos Mother of Nick Kouzos saved and passed accross to Mitilini (Lesbos Island) | Elias Konsolidis brother of Ignatios Consolidis. | |
 |
 |
 |
|
| Celebration of Clean Monday in Kirkagats | Greek and Armenian community leaders in Kirkagats with a Greek Army General. In the centre G Meimaridis the founder of Akron Ilion chain of shops established in Athens. | Aristotel Onassis with friends from Smyrna. | |
 |
 |
||
| Refugees arrive in Thesaloniki | Refugees arrive in Lesbos, infront of Mytilini high school. | ||
| Σύδεσμος για το Βιβλίο του Πάνου Μειμαρίδη |